Θεραπεία ασθενούς με μυκήτωμα σφηνοειδούς κόλπου-Ενδοσκοπική ενδορρινική διασφηνοειδική αφαίρεση
Ασθενής γυναίκα ηλικίας 48 ετών προσέρχεται  στο ιατρείο του Δρ Φωτόπουλου με εμμένουσες κεφαλαλγίες τύπου ημικρανίας επί τουλάχιστον 1 έτος. Η ασθενής , επίσης, παραπονιόταν για σχεδόν μόνιμη ρινική αναπνευστική δυσχέρεια με πρόβλημα κατά την ανανοή από τη μύτη. Η ασθενής είχε λάβει πολλαπλές αντιβιόσεις κατά το πρόσφατο παρελθόν, χωρίς να εμφανίσει κάποια κλινική βελτίωση. Η ασθενής δεν είχε ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη ή ανοσοκαταστολής. Κατά την κλινική εξέταση στο ιατρείο, η ενδοσκόπηση ρινός δεν έδειξε κάτι το ιδιαίτερο εκτός από μία έντονη σκολίωση του ρινικού διαφράγματος και υπερτροφία των ρινικών κογχών. Η ασθενής παραπέμφθηκε για Αξονική Τομογραφία ρινός και παραρρινίων και σε στεφανιαίες τομές. Το αποτέλεσμα της Αξονικής έδειξε πλήρη κατάληψη του δεξιού σφηνοειδούς κόλπου από πυκνό υλικό, που ταιριάζει με παρουσία μυκητώματος. Παράλληλα επιβεβαιώθηκε η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος και η υπερτροφία τω κάτω ρινικών κογχών. Όλοι οι υπόλοιποι παραρρίνιοι κόλποι ήταν ελεύθεροι παθολογίας.
Αποφασίστηκε η ασθενής να υποβληθεί σε επέμβαση στην ΩΡΛ Κλινική Αθηνών για αφαίρεση του μυκητώματος μέσα από το σφηνοειδή με ενδοσκοπική μικρο-χειρουργική και αποστολή του υλικού προς βιοψία. Πράγματι, η ενδοσκοπική επέμβαση - F.E.S.S έγινε στο δεξιό Σφηνοειδή κολπο και αφαιρέθηκε πλήρως υπό παρακολούθηση με μικροκάμερα η μάζα του μυκητώματος, το οποίο  εστάλη προς παθολογοανατομική μελέτη στο εργαστήριο. Ταυτόχρονα, εκτός από τον επιμελή καθαρισμό του σφηνοειδούς κόλπου από τη μάζα των μυκήτων, έγινε και μόνιμη διεύρυνση του στομίου του για καλύτερη επικοινωνία με τη ρινική κοιλότητα και κατά συνέπεια και καλύτερο αερισμό του σφηνοειδούς. Παράλληλα, έγινε και διόρθωση της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος και συρρίκνωση των υπερτροφικών κογχών της ασθενούς, προκειμένου να αποκατασταθεί η ρινική αναποή. Η ασθενής πήρε εξιτήριο αυθημερόν, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Μετά από 7 ημέρες το πόρισμα της βιοψίας έδειξε “εντόνως συμπυκνωμενα πήγματα από αποικίες υφών μυκήτων (μυκήτωμα) εντός βλεννώδους ή και άνυφου υλικού (απόχρωση PAS θετική)”.  Η ασθενης αναρρώνει ομαλά και δε χρειάστηκε να υποβληθεί σε κάποια αντιμυκητιασική τοπική ή συστηματική θεραπεία. Συνεστήθη να υποβληθεί σε πλήρη ανοσολογικό έλεγχο και συχνές επανεξετάσεις με ενδοσκόπηση ρινός και μαγνητικές τομογραφίες.




Τι είναι το μυκήτωμα παραρρινίων; Τι συμπτώματα προκαλεί και πως θεραπεύεται;
Το μυκήτωμα των παραρρινίων κοιλοτήτων είναι μια καλοήθης φλεγμονώδης πάθηση, που μπορεί στον απεικονιστικό έλεγχο να υποδύεται όγκο και αντιμετωπίζεται, με επιτυχία, με χειρουργική επέμβαση ενδοσκοπικά. Κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξή τους είναι η υγρασία, η ζέστη και το σκοτάδι, συνθήκες που υπάρχουν στους παραρρίνιους κόλπους. Η κατάχρηση αντιβιοτικών με τη διαταραχή της χλωρίδας που προκαλούν, καθώς και η αυξανόμενη χρήση ανοσοκατασταλτικών, είναι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη των μυκήτων. Σε μελέτες που έχουν γίνει, έχει βρεθεί, ότι σημαντικό ρόλο στην παθογένεια του μυκητώματος παίζουν και οι οδοντιατρικές χειρουργικές επεμβάσεις στη στοματική κοιλότητα.Πιο συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί ότι ενδέχεται να αναπτυχθεί ένα μυκήτωμα μετά από εξαγωγή δοντιού, περιοδοντική καταστροφή ή πιο συχνά, μετά από ενδοδοντική θεραπεία. Κλινικά, το μυκήτωμα παρουσιάζεται σαν συμπαγής μάζα και μπορεί να παραπλανήσει, δίνοντας, πολλές φορές, την εντύπωση όγκου. Για το μυκήτωμα του σφηνοειδούς κόλπου η κεφαλαλγία (κυρίως οπισθοβολβική, αλλά και μετωπιαία ή κροταφοβρεγματική), η οπισθορρινική έκκριση και ο βήχας είναι τα πιο συχνά συμπτώματα. Πολύ πιο σπάνια, στην κλινική εικόνα περιλαμβάνεται η επίσταξη (μικρο-αιμορραγία απο τη μύτη) , νευρολογικά συμπτώματα, όπως διαταραχές όρασης θάμβος οράσεως, παροδική απώλεια της όραση ή ακόμα και δυσφωνία.
Η εξέταση εκλογής είναι η Αξονική Τομογραφία σπλαγχνικού κρανίου. Η μαγνητική τομογραφία δεν είναι απαραίτητη. Παρόλα αυτά, όμως, ενδείκνυται στην περίπτωση της σφηνοειδίτιδας, καθώς και της πανκολπίτιδας, όταν υπάρχει λύση του οστού και πρέπει να αποκλειστεί πιθανή επαφή με το περιεχόμενο του οφθαλμικού βολβού και τις δομές του εγκεφάλου.  Μακροσκοπικά, το μυκήτωμα έχει τυρώδη σύσταση, μπορεί να είναι πράσινο, κίτρινο, καφέ ή μαύρο και να αποκολλάται εύκολα από τον βλεννογόνο. Η μετεγχειρητική πορεία παρακολουθείται κλινικά και ενδοσκοπικά με ενδοσκόπηση ρινός. Η θεραπεία εκλογής είναι η αφαίρεση του μυκητώματος με λειτουργική ενδοσκοπική χειρουργική παραρρινίων (FESS), με την οποία επιτυγχάνεται η διεύρυνση του στομίου του κατειλημμένου κόλπου και η αφαίρεση όλων των μυκητιασικών στοιχείων , τα οποία αποστέλλλονται στο παθολογοανατομικό εργαστήριο για βιοψία.
Δεν απαιτείται αντιμυκητιασική θεραπεία τοπική ή συστηματική.